'Per seconde wijzer' begint aan zijn 63e seizoen. Wat is het geheim van een goede kennisquiz? Tv-kenner Bert van der Veer laat zijn licht schijnen over het genre.
Het was het jaar van de eerste kleurentelevisie-uitzending in Nederland en het jaar waarin de laatste stoomlocomotief verdween van het Belgische spoor. Maar 1967 was ook het jaar van de allereerste uitzending van Per seconde wijzer, de langstlopende kennisquiz in Nederland. Destijds met Berend Boudewijn als presentator, later gevolgd door Kees Driehuis en nu alweer zeven jaar met Erik Dijkstra. Voor de populariteit van het programma maakt het weinig uit wie de vragen stelt. Tv-kenner Bert van der Veer: “De presentator is bij een quiz niet zo van belang. Die moet vooral niet nadrukkelijk aanwezig zijn. Hij of zij is de vriendelijke reisgids die geen lawaai maakt voor zichzelf, maar ondersteunend is aan het programma. En meeleeft met de kandidaten, dat is ook belangrijk.” Hoewel Per seconde wijzer al 58 jaar bestaat, was het zeker niet de eerste quiz in de Nederlandse televisiegeschiedenis. Zo was er in 1953 al Mastklimmen. De kandidaten mochten met elk goed antwoord een stuk in een mast klimmen. Bovenaan lag een gerookte ham en de laatste vraag was dus ‘de hamvraag’. Die uitdrukking kwam daarna zelfs in het woordenboek van Van Dale terecht.
1000 gulden
Bert van der Veer herinnert zich ook nog Theo Eerdmans die diverse quizzen presenteerde. Bijvoorbeeld Je neemt er wat van mee (1958-1963), waarin de winnaar duizend gulden kreeg, maar een cent teruggaf. Een truc om kansspelbelasting te voorkomen. En Tel uit je winst met dezelfde presentator. “Dat was een quiz waarin de kandidaat heel veel wist over een specifiek onderwerp. Voetbalclub Arsenal bijvoorbeeld of kruisridders.” Zulk soort quizzen over een heel beperkt kennisgebied waren er volop. Maar de kans dat de kijker thuis meer wist van dat thema was klein. Terwijl dat juist een van de geheimen van het huidige succes is van Per seconde wijzer, 2 voor 12, Weekend miljonairs of De slimste mens. Van der Veer: “Je leeft als bankzitter mee met de kandidaten. Maar het is nog leuker als je beter en slimmer kunt zijn. Dat verklaart het succes van zulke quizshows die niet op een specialiteit verricht zijn, maar algemene kennis vereisen.”
Het hele interview leest u in de gids van week 25. Deze editie ligt nu in de winkel. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt eenvoudig abonnee worden door te klikken op het kopje 'word abonnee' bovenaan deze pagina.
