Buddenbrooks (2009)

'Buddenbrooks' is een visueel fraaie film over de geschiedenis van de graanhandelfamilie Buddenbrook, maar is te fragmentarisch om indruk te maken. Mede voor dit boek won Thomas Mann in 1929 de Nobelprijs, maar deze verfilming zal geen Oscars krijgen.

'Buddenbrooks' duurt ruim tweeënhalf uur, maar voelt desondanks gehaast en fragmentarisch, als een trailer voor wat de regisseur eigenlijk wilde maken. Regisseur Heinrich Breloer was het grootste deel van zijn leven op een verfilming uit. Zijn interesse werd al gewekt toen hij als kind op een katholieke school zat waar het werk van Thomas Mann op de verboden lijst stond. Toen hij later de tweedelige 'Buddenbrooks'-verfilming uit 1959 in de bioscoop zag, was hij meteen verkocht. Hij zag de parallellen tussen de neergang van de negentiende-eeuwse familie Buddenbrook en de Duitse staat, maar ook de overeenkomsten met zijn eigen leven (zie Cinema Extra).

Aanzien en ongeluk
In de film volgen we drie generaties van de familie Buddenbrook. Het is een patriciersfamilie met aanzien. "Glanzend aan de buitenkant, zwart van binnen", wordt er over hen gezegd. Kost wat kost willen consul Johann 'Jean' Buddenbrook (Armin Mueller-Stahl) en zijn vrouw Betsy (Iris Berben) naar buiten uitstralen dat ze succesvol zijn. Persoonlijk geluk is van ondergeschikt belang; alles draait om de familie. Die boodschap dringen ze op aan hun dochter en twee zonen. Dochter Tony (Jessica Schwarz) is weliswaar tot over haar oren verliefd op een aankomend arts, maar trouwt omwille van het familiebelang met een lelijke en boerse maar rijke Hamburgse koopman. De zonen moeten het familiebedrijf overnemen. Oudste zoon Thomas bezwijkt zowat onder die druk en jongste zoon Christian vlucht ervoor weg in de kunst en de liefde.

Geen tijd, geen diepte
Visueel is de film sterk, mede dankzij de negentiende-eeuwse setting vol kostuums en rijtuigen. Het camerawerk start uitbundig, zeker bij de grootse feesten aan het begin van de film. Als de camera door de zalen zwiept, word je meegezogen tot je bijna duizelig bent. Daarna begin je echter dingen te missen in de vertelling. Het is alsof er wegens tijdgebrek steeds meer pagina's uit het script zijn overgeslagen. Eigenlijk komen alleen oudste zoon Thomas en dochter Tony genoeg aan bod om van hoofdrollen te spreken, maar zelfs zij worden nauwelijks genoeg ingekleurd om met ze mee te kunnen leven. Het is alsof je naar een samenvatting kijkt van een hele tv-serie. In plaats van je te verliezen in het verhaal krijg je een gehaast gevoel en dat is jammer.