Magnus (2017)

De documentaire ‘Magnus’ gaat over Magnus Carlsen, de jonge Noorse wereldkampioen schaken die de wereld telkens verbaast met zijn intuïtieve kijk op het spel. De film levert een inkijkje in het leven van een schaakgenie.

Hoewel het schaakspel lang geleden in Perzië ontstond en waarschijnlijk door Vikingen naar West-Europa werd overgebracht, is het de afgelopen eeuw lange tijd gedomineerd geweest door Russen. Met legendarische wereldkampioenen als Spasski, Karpov en Kasparov keek de rest van de wereld vaak machteloos toe. De laatste jaren is er meer spreiding van de topspelers, al is Oost-Europa nog altijd sterk vertegenwoordigd. De Indiase speler Anand haalde de titel in 2007 (opnieuw) naar Azië, waarna in 2013 de toen 22-jarige Noor Carlsen als ‘moderne Viking’ de titel weer mee naar Europa voerde. Bovendien bereikte Carlsen toen de hoogste rating die een schaker ooit haalde, waarmee hij Kasparov van de troon stootte. Magnus Carlsen vormt met deze prestaties een ideaal onderwerp voor een diepgravende documentaire over zijn kwaliteiten. Carlsens Noorse generatiegenoot Benjamin Ree wist toegang te krijgen tot de jonge rootmeester en diens familie en gebruikt hun vertrouwen om een uitgebreid en intiem portret van Magnus te schetsen.

Een inspiratiebron
In oude familiefilmpjes wordt duidelijk dat Magnus zelfs als kleuter al een bijzondere jongen was; stil, in zichzelf teruggetrokken, pienter en erg goed met getallen. Zijn vader laat hem als vijfjarige kennismaken met het schaakspel en reeds op zijn dertiende wordt Magnus Noors kampioen. Een pijnlijk verlies in een belangrijk toernooi schokt de tiener. Verliezen bevalt hem niet; hij wil winnen en de beste worden. De film toont verder fragmenten uit partijen en toernooien, ontmoetingen met Kasparov en andere topspelers en commentaar van Magnus’ vader en anderen. Een fraaie scène toont Carlsen die halverwege een zwaar toernooi een dagje vrij heeft en ontspannen zit te kaarten met zijn familie. Wie in Carlsens ziel wil kijken, wordt wellicht wat teleurgesteld; op cruciale momenten mis je iemand die Carlsen kritische vragen stelt. Ook collega-
schakers had wellicht moeten worden gevraagd om een nadere beschouwing van Carlsens talent. Voor ambitieuze kinderen kan deze film echter een inspiratiebron vormen en voor veel filmliefhebbers zal
het een onderhoudende kennismaking vormen met een modern wonderkind.